Inhoud van het spel
| Aantal | |
|---|---|
| Spelbord | 1 |
| Donkerrode informatiekaarten | 3 |
| Gekleurde dobbelstenen | 4 |
| Witte dobbelstenen | 4 |
| Pionnen | 4 |
| Huisjes | 4×15 |
| Stapel speelgeld | 1 |
| Fiches voor beginsteden | 4 |
| Blauwe kaarten | 82 |
| Gele kaarten | 82 |
| Groene kanskaarten | 50 |
| Oranje tickets | 16 |
| Strafpunten | 18 |
Inleiding
Introductie en doel van het spel
Het spel CityHopper is een bordspel met een topografisch thema. Het spelbord is dan ook een mooie schematische weergave van de kaart van Nederland. Door met je pion langs allerlei steden te komen en vervolgens doormiddel van deze speciaal ontwikkelde web app vragen te beantwoorden, kom je meer te weten over deze steden. Denk hierbij aan vragen zoals het aantal inwoners van een stad, de kleuren van de vlag van de stad, en per stad een aantal interessante feitjes die jij gegarandeerd nog niet wist! Door deze vragen over de steden juist te beantwoorden, verdien je geld waarmee je de steden op jouw blauwe kaarten kan kopen en deze steden kan wegspelen. Ook kan je hiermee boottochten naar de Waddeneilanden kopen en kun je zelfs vliegreizen maken door het hele land. Verder wordt door de vele verschillende kanskaarten met vele onverwachte gebeurtenissen het spel extra spannend!
De winnaar
De winnaar van het spel is degene die als eerste al zijn blauwe kaarten met eindsteden heeft weggespeeld.
Voorbereiding
Voordat het spel begint, moeten er een aantal voorbereidingen worden getroffen.
Kleur kiezen
Iedereen kiest een kleur en pakt zijn pion, zijn gekleurde dobbelsteen en zijn fiche voor de beginstad uit de doos. Ook krijgt iedereen een witte dobbelsteen.
Fiches voor de beginsteden
Materialen klaarleggen
Allereerst is het belangrijk dat de blauwe, gele en groene stapels met kaarten goed worden geschud. Deze stapels leg je vervolgens met de kant naar beneden gericht naast het spelbord. Vervolgens leg je de oranje stapel kaarten (tickets) samen met alle donkerrode informatiekaarten, alle huisjes en de stapel met speelgeld naast het spelbord.
Het spelbord
Het spelbord kent verschillende soorten vakjes. Hieronder staan alle vakjes en hun betekenissen uitgelegd.
Steden en tussenvakjes
De blauwe, groene en rode vakjes op het spelbord geven de steden aan. Als je tijdens je beurt langs een stad komt, moet je bij die stad stoppen en vervolgens een vraag over deze stad beantwoorden. Alleen als je deze vraag goed hebt beantwoord mag je uiteindelijk doorlopen. De wat kleinere grijze vakjes tussen de steden zijn de tussenvakjes en geven de looproutes aan.
De eilanden Texel, Vlieland, Terschelling, Ameland en Schiermonnikoog hebben op het spelbord geen blauwe vakjes en er bestaan tussen de eilanden onderling en tussen de eilanden en het vasteland geen tussenvakjes. Toch hebben deze eilanden dezelfde functie in het spel als de 'normale' steden en worden deze ook als steden gezien. Ook wordt er verder in deze handleiding veelvuldig gesproken over een 'stad' of over 'steden'. Hierbij wordt er dus een stad of eiland bedoeld.
Hoofdstad van Nederland
Het groene vakje van Amsterdam heeft geen verdere betekenis.
Provinciehoofdsteden
De rode vakjes geven de provinciehoofdsteden aan. Als je een vraag over een provinciehoofdstad goed hebt beantwoord, dan ben je verplicht een kanskaart te pakken en de actie uit te voeren die op deze kaart staat (zie het hoofdstuk kanskaarten).
Luchthavens
Op het spelbord zijn ook enkele luchthavens aanwezig. Deze zijn te herkennen aan het lichtblauwe rondje met een vliegtuig. Alle luchthavens horen bij een bepaalde stad. Je mag alleen over een vakje met een vliegtuig heen lopen als je die gebruikt om naar een andere luchthaven te vliegen. Een vliegreis kost €8,-. Heb je een speciaal vliegticket? Dan is een vliegreis gratis.
Hieronder zie je een voorbeeld van een gekozen pad voor als een speler met zijn worp een 6 gooit. Uiteraard moeten er bij de gepasseerde steden vragen goed worden beantwoord.
Verloop van het spel en
beurten
Begin van het spel
Aan het begin van ieder spel worden alle begin- en eindsteden verdeeld. Dat gebeurt als volgt: Allereerst pakt iedereen één willekeurige kaart met een stad van de blauwe stapel. De stad op deze kaart is jouw beginstad. Hierna leg je jouw fiche voor de beginstad op de juiste stad op het spelbord en zet je jouw pion op deze stad. Van deze stad hoef je nu nog geen vragen te beantwoorden. Als iedereen zijn beginstad heeft bepaald, legt iedereen zijn/haar blauwe kaart onderop terug in de blauwe stapel.
Daarna pakt iedereen twee willekeurige kaarten van de blauwe stapel. Deze kaarten houd je voor jezelf en de steden op deze kaarten zijn de eindsteden waarmee je het spel begint en die je in de loop van het spel moet zien weg te spelen. Hoe dat in zijn werk gaat, wordt uitgelegd in het hoodfstuk Beginsteden, steden en eindsteden.
Nu mag de speler die het hoogst met de dobbelsteen gooit beginnen. Vanaf die speler wordt er met de klok mee gespeeld.
Hoe ziet een beurt eruit?
Als je aan de beurt bent, gooi je met de gekleurde dobbelsteen. Het aantal ogen van je worp is het aantal stappen dat je mag zetten. Hierbij mag je zelf kiezen welke richting je kiest en naar welke eindsteden je als eerst gaat. Verder is het toegestaan om met meerdere spelers op één tussenvakje, stad of luchthaven te staan.
Stel dat je in deze situatie met je gekleurde dobbelsteen (in dit voorbeeld is de kleur rood gebruikt) een zes gooit:
In dit geval loop je met je pion naar de stad Leiden en krijg je over deze stad een vraag. Doordat het pad naar Leiden vier stappen heeft gekost, betekent dit dat je hierna nog twee stappen over hebt als je de vraag over Leiden goed hebt beantwoord. Leg daarom de rode dobbelsteen neer met twee ogen naar boven.
Nu krijg je een vraag over Leiden. Om te bepalen over welke categorie de vraag gaat, gooi je nu met je witte dobbelsteen. Elk resultaat van deze worp correspondeert met een bepaalde categorie. Alle mogelijke resultaten van de dobbelsteen met de bijbehorende categorieën staan vermeld op deze informatiekaart. Als je bijvoorbeeld met de witte dobbelsteen een vijf gooit, dan krijg je dus een vraag over Leiden over de categorie 'Interessante feitjes'. Alle vragen worden in de web app gespeeld. Dit staat verder uitgelegd bij het hoofdstuk Web app en vragen.
Wat als ik een vraag goed heb beantwoord?
Als je een vraag goed hebt beantwoord, dan krijg je €3,- en mag je doorgaan met je beurt. In het voorbeeld hierboven mag je dus achteraf nog twee extra stappen zetten. Als je met je beurt op een stad bent geëindigd, blijf je uiteraard staan en hoef je de volgende beurt niet nogmaals een vraag over deze stad te beantwoorden.
Alleen als je een vraag goed hebt beantwoord over een provinciehoofdstad, dan pak je, vóórdat je doorgaat met je stappen, een kanskaart van de groene stapel. Daarna voer je de actie uit die op de kanskaart vermeld staat en leg je deze kaart weer onderop in de groene stapel. Pas als je de actie op de kanskaart hebt uitgevoerd, vervolg je je route als je nog stappen over hebt. Meer informatie over de kanskaarten is te vinden in het hoofdstuk Kanskaarten.
Alleen als je een vraag goed hebt beantwoord, krijg je de optie om na je worp een stad, eindstad of vliegreis te kopen. Ook dit doe je vóórdat je verder gaat met je worp. Alles wat je in het spel kunt kopen staat vermeld op deze informatiekaart.
Op deze manier zie je dat je als het ware eerst de stad waar je op bent geland 'afhandelt', voordat je naar andere steden loopt. Onderaan dit hoofdstuk zie je deze volgorde van acties schematisch afgebeeld ter verduidelijking.
Wat als ik een vraag fout heb beantwoord?
Als je de vraag fout hebt beantwoord, krijg je een strafpunt en blijf je staan bij de stad. In het voorbeeld hiervoor betekent dit dus dat je niet meer de twee extra stappen mag zetten, geen kanskaarten krijgt en dat je geen steden, eindsteden of vliegreizen mag kopen. In plaats daarvan blijf je dus staan bij de stad Leiden. Hierbij eindigt ook je beurt. Je hoeft bij de volgende beurt niet opnieuw een vraag over deze stad te beantwoorden.
Elke keer als je een vraag fout beantwoord krijg je een strafpunt. Bij drie strapunten moet je van de blauwe stapel een nieuwe eindstad pakken die je moet bezoeken. Hierna mag je al je strafpunten weer inleveren.
Hoe vaak mag ik naar dezelfde stad lopen?
Je mag tijdens het spel zo vaak als je wilt naar dezelfde stad lopen en vragen over deze stad beantwoorden. Echter mag je, als je een vraag over een stad hebt gehad, pas naar deze stad terugkomen als je minimaal één keer een vraag goed hebt beantwoord bij een andere stad.
Mag ik tijdens mijn looproute omkeren?
Het is niet toegestaan om tijdens je route om te keren terwijl je op een tussenvakje staat. Als je een route hebt gekozen tijdens je beurt, dan ben je ook verplicht om in dezelfde richting door te lopen tijdens je volgende beurt. Als je op een stad staat, dan is het wel toegestaan (en soms zelfs noodzakelijk bij bijvoorbeeld Enschede of Maastricht) om in tegengestelde richting terug te lopen.
Tellen de Afsluitdijk en de Houtribdijk tussen Enkhuizen en Lelystad als extra tussenvakjes?
De Afsluitdijk en de Houtribdijk tussen Enkhuizen en Lelystad gelden niet als tussenvakjes. Dit betekent dat je tijdens je beurt hier in één keer overheen loopt, zoals in het voorbeeld hiernaast te zien is waar iemand vijf heeft gegooid.
Hoe werken boottochten?
Als je op een Waddeneiland staat of naar een Waddeneiland toe wilt reizen, dan moet je vanzelfsprekend met de boot je route vervolgen. Ook hierbij geldt dat er geen tussenvakjes zijn tussen de eilanden. Iedere bootreis die je dus maakt (van het vasteland naar een eiland of andersom of tussen twee eilanden) telt dus voor één extra stap (zie het voorbeeld hiernaast). Vergeet niet dat je bij ieder eiland een nieuwe vraag krijgt.
Bootreizen zijn in dit spel niet gratis. In dit spel geldt dat je voor elke bootreis die je maakt, een klein tarief moet betalen. Als je bijvoorbeeld met de boot vanaf Den Helder naar Texel wilt reizen, dan betaal je daar €3,- voor. Alle reizen die met de boot kunnen worden gemaakt en alle bijbehorende tarieven staan vermeld op deze informatiekaart.
Wat als ik geen geld meer heb om van een eiland weg te komen?
Als je op een Waddeneiland staat en geen geld hebt om een boottocht te betalen, dan gooi je zoals normaal eerst met je dobbelsteen om te bepalen hoeveel stappen je mag zetten. Vervolgens beantwoord je een vraag over het eiland waar je op dat moment staat. Als je de vraag over dat eiland goed hebt beantwoord, koop je van het verdiende geld vervolgens een bootticket naar het vasteland of een ander eiland, waarna je je route kunt vervolgen. Bij een fout antwoord blijf je uiteraard staan op het eiland, krijg je een strafpunt en krijg je bij je volgende beurt opnieuw een vraag over dit eiland.
Schematische weergave stappen per beurt
Hieronder zie je een schematische weergave van hoe een beurt er normaal gesproken (dus zonder uitzonderingen) uitziet:
Het is overigens niet toegestaan om je geld, geplaatste huisjes, tickets etc. te ruilen met tegenstanders om zo een voordeel te behalen ten opzichte van andere tegenstanders. Iedereen speelt dus voor zich.
Web app en vragen
Bij dit spel hoort deze speciaal ontwikkelde online web app waarin alle vragen worden getoond en alle antwoorden kunnen worden ingevoerd. Zoals eerder vermeld zijn er zes verschillende categorieën waaronder deze vragen kunnen worden verdeeld.
Hieronder staan alle categorieën uitgelegd:
Afstand over de weg
Bij deze categorie pak je allereerst een extra stad uit de gele stapel. Vervolgens moet je de afstand zien te raden tussen de stad waar je met je pion op gearriveerd bent en de stad uit de gele stapel. Let er hierbij wel op dat je tijdens het invoeren van de steden de stad waar je op gearriveerd bent bovenaan hebt ingevoerd en de stad uit de gele stapel onderaan. Je hebt de vraag goed beantwoord als jouw antwoord binnen een marge van 15% van de exacte afstand ligt. Na een ingevoerd antwoord verschijnen de exacte afstand en de 15%-marges. Om je op weg te helpen kan de berekende route tussen de twee steden op de interactieve kaart die in de web app verschijnt bekeken worden. Wanneer je uit de gele stapel per toeval dezelfde stad pakt als de stad waarop je bent gearriveerd, heb je geluk en heb je de vraag automatisch goed.
Stadfoto's
Bij deze categorie krijg je drie foto's van verschillende steden te zien en moet je de juiste foto aanklikken om de vraag goed te beantwoorden. Na een ingevoerd antwoord verschijnt er onder elke foto de bijbehorende stad.
Aantal inwoners
Bij deze categorie moet je raden hoeveel inwoners de stad heeft waarop je bent gearriveerd. Hierbij moet je het juiste antwoord aanklikken om de vraag goed te hebben. Na een ingevoerd antwoord wordt het werkelijke aantal inwoners van die stad getoond.
Vlag
Bij deze categorie moet je raden welke kleuren de vlag heeft van de stad waar je op gearriveerd bent. Hierbij moet je twee verschillende kleuren invoeren. Je hebt de vraag alleen goed beantwoord als beide ingevoerde kleuren in de vlag voorkomen. Na een ingevoerd antwoord wordt de vlag van de stad getoond.
Interessante feitjes
Bij deze categorie krijg je een leuk feitje te zien in de vorm van een stelling (met als antwoordopties 'Waar' of 'Niet waar') of een vraag met verschillende antwoordopties. Probeer hierbij het juiste antwoord te raden. Na een ingevoerd antwoord verschijnt er een informatieve tekst waar je meer te weten kan komen over het feitje.
Burgemeester
Bij deze categorie krijg je van drie burgemeester van verschillende steden de naam en een foto te zien. Hierbij moet je raden welke burgemeester bij de stad hoort waar je op bent gearriveerd. Na een ingevoerd antwoord verschijnt er onder elke burgemeester de bijbehorende stad.
Beginsteden, steden en
eindsteden
Om het spel te winnen moet je als eerste al je eindsteden zien weg te spelen. Als je tijdens het spel een vraag goed beantwoord krijg je de optie om een normale stad, een eindstad of een vliegreis te kopen. Hierbij moet goed worden gelet op de verschillen tussen een beginstad, een normale stad en een eindstad:
Beginstad
Een beginstad is de stad waar je met je pion het spel begint. Deze stad hoeft niet te worden gekocht en tegenstanders hoeven jou niet te betalen als zij op jouw beginstad terechtkomen en jij deze stad niet hebt gekocht. Een beginstad heeft daarbij geen verdere betekenis in het spel.
Normale stad
Een normale stad is een stad die je niet op één van jouw blauwe kaarten hebt. Meestal gebruik je een normale stad om tegenstanders te hinderen. Als een speler een normale stad wil krijgen, moet deze wel worden gekocht en tegenstanders moeten jou wel €5,- betalen.
Eindstad
Een eindstad is een stad die je wel op één van jouw blauwe kaarten hebt. Deze steden moet je in de loop van het spel zien weg te spelen. Deze stad moet wel worden gekocht en tegenstanders moeten jou wel €5,- betalen.
Als iemand verplicht een bedrag moet betalen en deze speler heeft daarvoor niet genoeg geld, dan levert deze speler al zijn/haar geld in. Je bouwt hierbij dus geen schulden op.
Een stad of eindstad kopen
Een normale stad kost in het spel €8,- en een eindstad €15,- Als je een stad of eindstad hebt gekocht, zet je op die stad op het spelbord een huisje in jouw kleur. Zowel een normale stad als een eindstad mag ten alle tijden worden gekocht bij voldoende geld. Je hoeft niet op een stad of eindstad te staan om deze te kopen. Ook hoef je bij het kopen van een stad of eindstad niet opnieuw nog een vraag over deze stad te beantwoorden. Uiteraard moet dit wel als je zelf langs die stad komt. Je mag je huisje laten staan als je zelf langs je gekochte stad komt en de bijbehorende vraag goed of fout beantwoord. Verder kan er maar één huisje tegelijk op dezelfde stad staan en is het ook voor iedereen toegestaan (dus zowel voor jou als voor je tegenstanders) om iemands beginstad te kopen. Als iemand jouw beginstad koopt en jij komt op die stad terecht, dan moet jij aan degene die de stad gekocht heeft dus gewoon €5,- betalen.
Het wegspelen van eindsteden
Het is in dit spel de bedoeling dat je zo snel mogelijk al je blauwe kaarten met eindsteden wegspeelt. Om een eindstad weg te spelen, moet je eerst deze eindstad gekocht hebben voordat je de zogenaamde 'eindvraag' mag beantwoorden. Als je de eindstad gekocht hebt en een huisje in jouw kleur op de stad hebt geplaatst, mag je naar deze stad lopen en de bijbehorende vraag beantwoorden.
Als je de zogenaamde 'eindvraag' goed hebt beantwoord, dan mag je de blauwe kaart met de eindstad onderop in de blauwe stapel terugleggen. Je bent overigens wel verplicht om jouw blauwe kaart aan de andere spelers te tonen ter bewijs. Verder krijg je als extra beloning voor het goed beantwoorden van de eindvraag niet €3,- maar €5,- beloning. Als dit de laatste eindstad was die jij op je blauwe kaarten had, dan heb je het spel gewonnen.
Als je de eindvraag fout hebt, ben je verplicht om bij een andere stad de bijbehorende vraag goed te beantwoorden voordat je weer bij je gekochte eindstad mag terugkeren en een nieuwe poging mag wagen om de eindvraag goed te beantwoorden.
Wat als iemand anders een stad koopt die jij op één van je blauwe kaarten hebt?
Het kan voorkomen dat je volgens je blauwe kaarten een bepaalde eindstad moet kopen die een andere speler al gekocht heeft en een huisje in zijn/haar kleur op die stad heeft geplaatst. In dat geval moet je, zodra je genoeg geld hebt en de vraag goed hebt beantwoord, aan deze speler €15,- betalen. Daarna verwijder je zijn/haar huisje en plaats je een huisje in jouw kleur op die stad.
Wat als ik al mijn huisjes op het spelbord heb geplaatst en een nieuw huisje voor een nieuwe eindstad nodig heb?
In dit spel zijn voor elke kleur 15 huisjes beschikbaar. Als je al je huisjes al op het spelbord heb geplaatst en je hebt een nieuw huisje nodig om een eindstad te kunnen kopen, dan is het toegestaan om je huisjes voor €8,- weer aan de bank te verkopen. Dit is alleen toegestaan als het echt noodzakelijk is als je een nieuwe eindstad moet kopen. Het is dus niet toegestaan om bijvoorbeeld al je huisjes te verkopen zodat je in één klap heel veel geld ontvangt.
Het maakt hierbij niet uit welke bestaande huisjes je kiest om te verkopen aan de bank. Ook maakt het niet uit hoe je aan die huisjes bent gekomen (bijvoorbeeld gekocht als stad of eindstad of gekregen door een kanskaart of ticket). Alle huisjes kunnen voor €8,- verkocht worden.
Kanskaarten
Als je een vraag goed hebt over een provinciehoofdstad, pak je een kanskaart uit de groene stapel. Hierbij voer je meteen nadat je de kanskaart hebt gepakt, de actie uit die op deze kaart staat. Verder gelden er twee algemene regels bij kanskaarten:
Als je een kanskaart pakt waarop staat dat je naar of langs een andere stad moet, dan:
• hoef je geen vragen te beantwoorden over deze steden.
• moet je je tegenstanders wel €5,- betalen als zij op deze steden huisjes hebben staan in zijn/haar kleuren.
Hieronder staan enkele kaarten die niet meteen duidelijk zijn verder uitgelegd:
Als je deze kanskaart pakt, dan mag je één van je blauwe kaarten naar keuze ruilen met een zelfgekozen tegenstander. Deze speler mag ook zelf één van zijn eindsteden naar keuze aan jou geven. Als beide spelers hun eindstad al hebben gekocht, dan worden ook de bijbehorende huisjes op het spelbord omgewisseld. Ook als slechts één van de spelers zijn eindstad al gekocht heeft, dan verplaatst die speler zijn huisje naar de nieuwe juiste stad.
Als je deze kanskaart pakt, dan mag de speler rechts naast je één van jouw gekochte steden naar keuze overnemen door jouw huisje weg te halen en een huisje in zijn/haar kleur op deze stad te plaatsen. Als je zelf nog geen steden had gekocht, dan gebeurt er niets en vervalt deze kaart.
Als je deze kanskaart pakt en geen van alle tegenstanders heeft een ticket in zijn/haar bezit, dan vervalt deze kanskaart.
Als je deze kanskaart pakt, dan krijg je een gratis stad. Dit kan dus ook een van je eindsteden zijn. Hierbij plaats je een huisje van jouw kleur op de stad die bij de gele kaart hoort. Als je deze kanskaart pakt en je pakt een stad die je zelf al eerder hebt gekocht, dan gebeurt er niks en vervalt deze kanskaart. Als je deze kanskaart pakt en je pakt een stad die een andere speler al heeft gekocht, dan mag je zijn/haar stad overnemen en zijn/haar huisje op die stad vervangen door een huisje in jouw kleur.
Als je deze kanskaart pakt en je hebt de eindstad die je wilt inleveren al gekocht, dan mag je het huisje verplaatsen naar de nieuwe eindstad die je van de blauwe stapel hebt gepakt.
Tickets bij kanskaarten
Als je een kanskaart uit de stapel pakt die rechtsonder het ticketsymbool heeft, dan moet je het bijbehorende ticket uit de oranje stapel pakken (zie het hoofdstuk Tickets).
Tickets
In dit spel zijn vier verschillende soorten tickets in omloop die je alleen kan krijgen door speciale kanskaarten te pakken die het ticketsymbool hebben. Voor alle tickets uit de oranje stapel geldt dat je deze bij je mag/moet houden totdat je in de gelegenheid bent deze uit te geven. Verder kun je deze tickets alleen krijgen als ze niet allemaal al uitgegeven zijn. Hieronder staan alle tickets uitgelegd.
Als je dit ticket krijgt, dan kan je een gratis vliegreis maken. Dit ticket lever je in zodra je op een luchthaven staat (zie luchthaven).
Als je dit ticket krijgt, dan mag je gratis met de boot naar een Waddeneiland. Dit ticket lever je in zodra je voorbij Den Helder of Harlingen bent.
Als je dit ticket krijgt, dan hoef je voor één van je eindsteden geen €15,- te betalen en krijg jij de stad dus gratis. Dit ticket lever je in zodra je besluit een eindstad te kopen. Nadat je het ticket ingeleverd hebt, zet je een huisje in jouw kleur op de gekochte stad.
Als je dit ticket krijgt, dan moet je bij één van je eindsteden een verhoogd bedrag van €20,- betalen om de eindstad te kopen. Dit ticket lever je in zodra je besluit de eindstad te kopen.